سکته قلبی چیست؟

زمان مطالعه

۱۳ دقیقه

سکته قلبی، انفارکتوس میوکارد (به انگلیسی: Myocardial infarction) یا حمله قلبی، فرآیندی هست که در آن قسمت‌هایی از عضله قلب به علت کاهش جریان خون کرونری (عروق خون‌رسان قلب) از بین می‌رود.

علائم و نشانه‌های سکته قلبی چیست؟

  • شار یا تنگی در قفسه سینه
  • درد در قفسه سینه، پشت، فک و سایر قسمت‌های فوقانی بدن که بیش از چند دقیقه طول می‌کشد
  • تنگی نفس
  • تعریق
  • استفراغ
  • اضطراب
  • سرگیجه
  • ضعف و یا حالت تهوع

درد ممکن است ثابت یا متناوب باشد. همچنین، زنان کمتر احتمال دارد علائم درد قفسه سینه را تجربه کنند. در عوض ممکن است احساس سوزش یا درد در بازو، گردن، پشت و یا فک را احساس کنند.

عوارض حمله قلبی چیست؟

متاسفانه یک چهارم افرادی که دچار حمله قلبی می‌شوند قبل از رسیدن به بیمارستان جان خود را از دست می‌دهند.

عوارض حمله قلبی شامل موارد زیر است :
  • سکته مغزی
  • آریتمی های دائمی قلب (ضربان قلب نامنظم)
  • نارسایی قلبی
  • تشکیل لخته‌های خون در پاها یا قلب
  • آنوریسم یا انسداد ضعیف قلب
  • آسیب به اندام‌های حیاتی مانند کبد و کلیه
  • مرگ

چه چیزی باعث حمله قلبی یا سکته قلبی می‌شود؟

در بیشتر موارد تشکیل لخته خون (ترومبوز) علت اصلی حمله قلبی است. ممکن است لخته درون یکی از شریان‌های اصلی یا شاخه‌های فرعی از عروق کرونر تشکیل شده باشد. سرخرگ‌های کرونری که وظیفه خون‌رسانی به قلب را بر عهده دارند؛ به وسیله شبکه‌ای ازسلول‌ها، چربی و کلسترول که پلاک (plaque) نامیده می‌شود؛ به تدریج مسدود می‌شوند.

خونی که تلاش می‌کند از این سرخرگ‌های مسدود شده عبور کند، می‌تواند یک لخته تشکیل دهد. اگر این لخته، جریان خون را به صورت کامل قطع کند. بخشی از ماهیچه قلب که به وسیله آن سرخرگ تغذیه می‌شده، می‌میرد. لخته‌های خون معمولا در شریان‌های طبیعی تشکیل نمی‌شود.

سایر علل سکته قلبی چیست؟

موارد غیر معمول دیگر که می‌توانند عروق کرونر را مسدود کنند عبارتند از :
  • التهاب عروق کرونر (نادر)
  • لخته شدن خون در جاهای دیگر بدن و ورود آن به شریان کرونر
  • مصرف کوکائین که می‌تواند باعث ایجاد اسپاسم در عروق کرونر شود.
  • عوارض جراحی قلب
  • برخی از مشکلات نادر قلب

چه کسانی در معرض خطر سکته قلبی قرار دارند؟

برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش دهند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم.

  • فشار خون بالا فشار خون طبیعی کمتر از 120/80 میلی‌متر جیوه است.
  • سطح کلسترول بالا
  • سطح تری‌گلیسیرید بالا
  • دیابت و سطح قند خون بالا
  • چاقی
  • سیگار کشیدن
  • افزایش سن: مردان بعد از ۴۵ سالگی و زنان بعد از ۵۵ سالگی در معرض خطر ابتلا به سکته قلبی هستند.
  • سابقه خانوادگی اگر سابقه خانوادگی بیماری‌های اولیه قلب دارید، احتمال ابتلا به حمله قلبی در شما وجود دارد.

مشکلات و عوارض بعد از سکته قلبی چیست؟

حمله قلبی همیشه باعث صدمات دائمی به عضلات قلبی می‌شود، اما با درمان سریع می‌توان از آسیب بیشتر جلوگیری کرد. صدمه به قسمت خاصی از قلب باعث تاثیر روی پمپاژ قلب می‌شود که به آن نارسایی قلبی می‌گویند.

چگونه انفارکتوس میوکارد تشخیص داده می‌شود؟

بعد از گرفتن شرح حال ومعاینه بالینی از روشهای زیر برای تشخیص استفاده می شود :

  • الکتروکاردیوگرام (EKG)
  • آزمایش خون برای بررسی پروتئین‌هایی که با آسیب‌های قلبی مرتبط هستند، مانند تروپونین لازم است.

آنژیوگرافی با کاتتریزاسیون کرونر برای بررسی مسائل مربوط به انسداد در شریان‌ها

اکوکاردیوگرام برای کمک به شناسایی مناطق قلب شما که به درستی کار نمی‌کنند

برای پیشگیری از حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد چه کار کنیم؟

ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی شما می‌تواند از حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد جلوگیری کند.

  • سیگار نکشید
  • اگر فشار خون بالا دارید، کاملا تحت کنترل و درمان باشید
  • غذایی را مصرف کنید که چربی، کلسترول و نمک کم داشته باشد
  • میوه‌های تازه و سبزیجات زیاد بخورید
  • ورزش کنید
  • وزن خود را در محدوده طبیعی نگه دارید
  • اگر دیابت دارید، به طور مرتب قند خونتان را کنترل کنید
  • دستور پزشکتان در مورد مصرف داروها را رعایت کنید
  • پزشکتان را به طورمرتب برای چک‌آپ ملاقات کنید

چگونه انفارکتوس میوکارد یا حمله قلبی را درمان کنیم؟

حمله‌های قلبی به درمان فوری نیاز دارند. بنابراین ممکن است نیا به انجام آنژیوپلاستی داشته باشید . در طول آنژیوپلاستی، جراح شما یک لوله طولانی و نازک به نام کاتتر را از طریق رگ خونی وارد می‌کند تا به انسداد برسد. سپس یک بالون کوچک متصل به کاتتر به منظور باز کردن شریان باد می‌شود و اجازه می‌دهد جریان خون دوباره برقرار شود. جراح شما همچنین ممکن است یک لوله کوچک‌تر به نام استنت در محل انسداد قرار دهد. استنت می‌تواند مانع از بسته شدن مجدد شریان شود. در بعضی موارد پزشک از پیوند عروق کرونر قلب (CABG) استفاده می‌کند. در اغلب موارد چند روز پس از سکته قلبی پیوند انجام می‌شود.

در هنگام حمله قلبی چه باید بکنیم؟

در صورتی که به حمله قلبی شک کردید، اولین کار این است که با اورژانس تماس بگیرید. شما باید تا زمانی که آمبولانس می‌رسد، بنشینید و استراحت کنید. اگر آسپرین در نزدیکی شماست، یک قرص ۳۰۰ آن را بجوید. در صورتی که به آسپرین حساسیت دارید، از آن استفاده نکنید. اگر آسپرین در نزدیکی شما نیست و یا نمی‌دانید که به آن حساسیت دارید یا خیر، فقط تا زمان رسیدن آمبولانس در جای خود بمانید و استراحت کنید.